Het overbekende hotel Jan Tabak in Bussum heeft een rijke geschiedenis van 336 jaar. Daarvan is iets te zien in een speciaal ingericht 'museum' in een vergaderzaal van het hotel. In de Gooi&Eemlander van 4 november vertelt gastheer Erik Huijbregts dat het tien jaar geleden allemaal begon met een paar tassen die hij overhandigd kreeg: 'Er zaten allerhande spullen van Jan Tabak in en die brachten me op het idee om de geschiedenis van het hotel als het ware tot leven te wekken. Bovendien lagen overal in het hotel verspreid documenten en foto’s. 'Het werd tijd om alles op één plek te verzamelen'. In de coronatijd kwam het er toen van. Van diverse kanten kwamen er attributen, en ook van de Historische Kring Bussum kreeg de 'hotelarchivaris' dingen aangereikt.'Dan verhuizen mensen en vinden ze op zolder dingen die ooit aan Jan Tabak toebehoorden, zoals oud servieswerk'. Bijzonder vind Huijbregts ook de flessen wijn met het etiket van Jan Tabak. Uit het gastenboek blijkt dat er veel 'sterren' in het hotel gelogeerd hebben, van Mick Jagger tot Elton John. Iedereen die belangstelling heeft voor museum Jan Tabak kan zich melden bij de receptie van het hotel aan de Amersfoortsestraatweg 27 in Bussum. De gastheer houdt zich aanbevolen voor spullen die een verrijking van de historische collectie zijn.
Autoloze zondagen! De ouderen onder ons kunnen zich dat nog goed herinneren. De eerste was op 4 november 1973. Begin oktober dat jaar vielen Egyptische en Syrische strijdkrachten Israël binnen op Jom Kipoer, een joodse feestdag. Het Israelische leger was totaal verrast door het offensief en leed zware verliezen. Omdat de Verenigde Staten en vooral ook Nederland Israël actief ondersteunden, werd de olie-export naar deze landen volledig gestaakt. Het kabinet Den Uyl nam onmiddelijk allerlei maatregelen om op het gebruik van energie te bezuinigen. Er werd een aantal autoloze zondagen afgekondigd van 4 november 1973 tot en met 6 januari 1974, tien keer. De benzine werd bovendien gerantsoeneerd. Autobezitters kregen benzinebonnen die ze bij het tanken zouden moeten inleveren. Na de aankondiging daarvan ontstond onmiddellijk een hamsterwoede die soms tot gevaarlijke situaties aanleiding gaf. Foto's uit die tijd laten spelende en rolschaatsende kinderen en fietsende volwassenen op autowegen zien. Ook werden paardenkoetsen gebruikt. Een uitzondering gold voor bepaald autogebruik zoals van artsen, ambulances, taxi's en oudere kerkgangers.
Uiteindelijk bleek het allemaal mee te vallen. Van olieschaarste in Nederland bleek in feite geen sprake te zijn. Oliemaatschappijen bepalen de levering en niet olieproducerende landen. Nog nooit lag er zoveel olie opgeslagen in Europoort als juist tijdens de olieboycot! Toen de regering begreep dat de maatregelen weinig effectief en eigenlijk overbodig waren, werden de beperkingen opgeheven. Om het rijverbod op autoloze zondagen te omzeilen, waren automobilisten al op zaterdag gaan rijden om zondagavond laat terug te keren..In het weekend logeren bij familie of vrienden was overigens niet tot ieders genoegen. Er was ook ergernis over Duitsers die op zo'n zondag over de snelwegen raasden. Het benzineverbruik nam helemaal niet af. en ook de benzinedistributie mislukte. In de grensstreek reden automobilisten naar de buurlanden, waar benzine niet op de bon was. Veel mensen die toch al weinig reden, hadden bonnen over. En ten slotte werkten lang niet alle benzinestations in Nederland aan de rantsoenering mee. Ze leverden brandstof zonder bonnen. De regeling werd nog binnen een maand teruggedraaid. De Bussumse journalist Martin Rep schreef enkele jaren geleden een sfeervol verslag over de autoloze zondagen.
Het einde van de zomertijd komt er aan. We kunnen ons opmaken voor de winter.Toch vragen velen zich af of het een echte ouderwetse winter zal worden. De vooruitzichten zijn niet gunstig, gezien de geleidelijke opwarming van de aarde. Hoe dan ook zal er waarschijnlijk als vanouds worden gespeculeerd over een mogelijke witte Kerst. De laatste winters komt er dan ook nog de energieproblematiek bij met de vraag of er genoeg gasreserves zijn.
Bussum heeft in het verleden strenge winters meegemaakt met veel ellende zoals in de hongerwinter 44/45 met ook een groot tekort aan brandstof. Toch ook was er altijd sneeuw-en ijspret. Op de bovenste foto uit de winter 1939/1940 twee Bussumse agenten (Van den Berg en Spiering) op surveillance in het besneeuwde Bilderdijkpark. Een film met veel Bussumse wintertaferelen is HIER te zien.
Net als een week eerder zijn in Bussum en Naarden op 18 oktober struikelstenen geplaatst. Met deze gedenkstenen worden Joden en andere slachtoffers herdacht die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en vermoord. De stenen krijgen een plaats in de stoep voor de huizen waar ze voor het laatst hebben gewoond. Dit keer zijn er twaalf geplaatst, bij Generaal de Reijlaan 11, Gooilaan 11, Comeniuslaan 30, Zwarteweg 70 en Keverdijk 5. Bijgaande fotos's zijn van de plechtigheid bij Comeniuslaan 30. Daar woonden Jacob Coerant, zijn vrouw Hanna, dochtertje Nanny en dienstbode Irmgard Rosemann. Ze werden gedeporteerd naar Sobibor waar ze werden vergast. De Stichting Struikelstenen Gooise Merengaat nog veel meer stenen plaatsen. De kosten van een struikelsteen en het plaatsen ervan bedragen 150 euro. De Stichting werft daarvoor gelden bij diverse fondsen. Ook particulieren kunnen de stichting steunen met een donatie. (foto's Jaap van Hassel)
In de toekomstige woonwijk die 'Buurtschap Crailo' gaat heten komen tien straten met de namen van bijzondere Gooise vrouwen. Niet meteen denken aan die tv-serie... Elke gemeente heeft samen met erfgoed verenigingen en straatnaamcommissies een aantal namen ingeleverd. Zo is er een longlist ontstaan van 29 namen. Uiteindelijk zijn er tien straatnamen nodig en de rest komt op een reservelijst. Om te bepalen welke tien vrouwennamen het meest aanspreken wordt een online-peilinggehouden. Iedereen die interesse heeft kan meedoen en stemmen op een persoonlijke top drie. Dat kan tot en met 31 oktober, en na afloop wordt de toptien bekend gemaakt. De stemmers die de nummer 1 ook als eerste keus hebben opgegeven krijgen een uitnodiging om de feestelijke onthulling van het eerste straatnaambord bij te wonen. Om een idee te krijgen hier een paar willekeurige namen: Jo van Gogh-Bonger, Elsa Pereira d' Oliveira, Cissy van Marxveldt, Adrie Lasterie en Mia Smelt. De buurtschap Crailo op de grens van Gooise Meren, Laren en Hilversum gaat bestaan uit 590 woningen en ongeveer 5 hectare bedrijvigheid. Eerder werden er in het gebied militairen opgeleid en werd eerste opvang geboden aan asielzoekers.
Op woensdag 11 oktober zijn in Bussum en Naarden veertien nieuwe struikelstenen geplaatst. De eerste legging was bij Wisentstraat 52, het voormalige woonhuis van de familie Cok, die in 1942 werd weggevoerd en vermoord. De belangstelling was groot, en er waren schoolklassen aanwezig van de Katholieke Montessorischool. De voorzitter van de Stichting Struikelstenen Gooise Meren, Janine Beulink leidde de plechtigheid in, waarna wat werd verteld over het leven van de vier mensen die met de struikelstenen worden herdacht. Daarop volgde een joods herdenkingsgebed. Gaston Bannier was er met een gedicht en tenslotte werden enkele bloemen gelegd. Iedereen kon vervolgens een steentje in ontvangst nemen om er ook bij te leggen
De laatste legging van deze woensdag was bij Rembrandtlaan 15, het woonhuis van de talentvolle pianist/violist en componist Dirk Kattenburg. Na afloop werd in de foyer van Hotel Jan Tabak een kort concert gegeven met muziek van Dirk Kattenburg.
Op 18 oktober wordt er in Bussum en Naarden opnieuw een reeks struikelstenen gelegd. Lees HIERmeer over de Jodenvervolging in Gooise Meren.
(foto's Jan Schippers/Jaap van Hassel)
In Bussum en Naarden worden op 11 en 18 oktober opnieuw struikelstenen gelegd. Met deze gedenkstenen worden Joden en andere slachtoffers herdacht die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en vermoord. De stenen krijgen een plaats in de stoep voor de huizen waar ze voor het laatst hebben gewoond.
Op woensdag 11 oktober beginnen de plaatsingen vanaf 9.30 uur in de volgorde Wisentstraat 52 (vier stenen), Meulenwiekenlaan 5 (drie), Keizer Ottostraat 28 (twee), Rembrandtlaan 55 (vier), Rembrandtlaan 15 (één steen voor de componist en pianist Dick Kattenburg). Na afloop is er een kort concert in Hotel Jan Tabak met muziek van Dick Kattenburg, toegankelijk voor alle belangstellenden. Op woensdag 18 oktober voor Generaal de la Reijlaan 11 (twee stenen), Gooilaan 11 (1), Comeniuslaan 30 (4), Zwarteweg 70 (4),Keverdijk 5 (1)
Bij de plaatsingen van de gedenkstenen wordt een en ander over de slachtoffers verteld. Die verhalen staan ook op de website van de Stichting Struikelstenen Gooise Meren. Daar is tevens het hele programma na te lezen met de plaatsingstijden, namen, adressen en data. In Gooise Meren zijn al tientallen stenen gelegd door verschilende initiatiefnemers. Naar schatting zijn in de Tweede Wereldoorlog 600 Joden vermoord die woonden in Bussum, Naarden,Muiden en Muiderberg.
De vrijwilligers van de Historische Kri
ng Bussum kregen vrijdag j.l. een wandeling aangeboden door Hilversum Zuid. Onder leiding van Pieter Hoogenraad van Historische Kring Albertus Perk bezochten vijftien HKB’ers het Sportpark, waar de fraaie door Dudok ontworpen tribune werd bezichtigd.
Daarna liepen ze naar het Laapersveld, een fraai door de Hilversumse tuinarchitect Meijer ontworpen park nabij station Hilversum Sportpark. Nadat het door Dudok ontworpen voormalige pompstation was bewonderd, ging de tocht naar de schildersbuurt, die door de fraaie jaren-dertig woningen deed denken aan het Brediuskwartier in Bussum. De door Dudok ontworpen Fabritiusschool met een fraai rieten dak en de erachter gelegen eenvoudiger Ruysdaelschool (eveneens van Dudok) vormden een hoogtepunt in de wandeling. De sociale woningbouw uit het begin van de twintigste eeuw aan de Fuchsiastraat oogstte eveneens bewondering.
Met een goed verzorgde lunch in hotel-restaurant Lapershoek eindigde deze geslaagde excursie.
Over de voormalige Palmkazerne aan de Amersfoortestraatweg valt weer nieuws te melden. Het College van B&W van Gooise Meren heeft besloten om een aantal legerings gebouwen op het terrein aan te wijzen als gemeentelijk monument. Het gaat om de gebouwen rondom de appèlplaats en de twee schoorstenen van de voormalig keuken. Uit onderzoeken is gebleken dat de cultuurhistorische en stedenbouwkundige waarde van de gebouwen hoog is. Intussen wordt hard gewerkt aan het bouwrijp maken van het terrein waar woningen zullen komen.
Ook over de herontwikkeling van het voormalige KPN-gebouw bij de ingang van het Palmkazerneterrein valt nieuws te melden. Het nieuwbouwproject 'Oostereng' begint concrete vorm te krijgen. Het KPN-gebouw werd in 1973 opgeleverd als telexcentrale met een ondergrondse bunker. Het werd later een datacentrum en dat werd tot 2017 gebruikt. De apparatuur zat in de kelders tot wel tien meter diepte. Het nieuwbouwplan omvat een woongebouw met 46 (huur)appartementen en twee woonblokken met 12 (koop) woningen die boven de bestaande kelders worden gebouwd. Waarschijnlijk nog dit jaar wordt voor een gedeelte de voorinschrijving geopend voor geïnteresseerde woningzoekers.
De Stichting Tussen Vecht en Eem en de Historische Kring Loenen hebben een een Open Dag georganiseerd met als thema 'Sporen van grenzen tussen Vecht en Eem'. Die dag wordt op zaterdag 21 oktober gehouden in het dorp Loenen aan de Vecht. Dat kent een geschiedenis met veel grensconflicten door de ligging op de grens tussen Utrecht en Holland. Loenen is met 144 rijksmonumenten een bijzondere plaats met sinds 1966 een beschermd dorpsgezicht. Op de website van de TVE staat een aanmeldformulier met een keuzemogelijkheid voor een van drie excursies.
Het ochtendprogramma vindt plaats in de Grote Kerk van Loenen en wordt gevuld met lezingen. Sprekers zijn Juliette Jonker-Duynstee, over buitenplaatsen en de grenzen tussen oeverwal en zandgrond, Gerard ter Heerdt, ecoloog bij Waternet over water op de grens en prof. dr. Michiel Korthals over Goed leven als aardbewoners.
Na de lunch in de Grote Kerk kunt u kiezen uit een bezoek aan de tuinen van buitenplaats Nieuwerhoek of Landgoed Vrederijk of een dorpswandeling in Loenen met gids.
Klik HIER om het volledige programma van de Open Dag te bekijken.