De ramen van gebouw De Vonk aan de Nassaulaan hebben een ander gezicht. De Historische Kring Bussum heeft er een nieuwe mini-tentoonstelling ingericht in het kader van de herdenking van de Bevrijding van Nederland in 1945.
Prominent zichtbaar zijn de posters, die direct na de bevrijding in mei 1945 in het hele land werden opgeplakt: de veelkleurige molen waarop de bondgenoten worden verwelkomd. Dat waren in Bussum de Canadezen. Dan de poster met de Dagorder van Prins Bernhard aan de Binnenlandse Strijdkrachten. Tenslotte een grote kaart van Europa, Noord-Afrika en het Nabije Oosten waarop de oorlogsbewegingen in woorden en pijlen staan aangegeven. De posters komen van de familie Mann uit Bussum.
Verder is de originele tekst te zien van het pamflet waarin een Duitse militair in april 1945 zijn kameraden oproept om niet tegen de Canadezen te vechten als die Bussum en Naarden bereiken.
Tenslotte nog drie foto’s met het schilderij van koningin Wilhelmina uit 1938 toen zij haar 40-jarig jubileum vierde. Één keer in 1938 met de kunstschilder; op 6 mei 1945 toen het schilderij tevoorschijn gehaald was en weer in de raadszaal werd opgehangen, en een foto met burgemeester Schoenmaker voor het schilderij, dat nu in zijn werkkamer hangt. foto Klaas Oosterom
Het Open Forten-seizoen is veelbelovend begonnen. Althans in Bussum is Fort Werk IV in het weekend van 21 en 22 april redelijk goed bezocht.
Volgens rondleider Luud Wierenga viel de belangstelling mee ondanks het onbestendige weer.
Vooral voor gezinnen was aardig wat te beleven: een musical, een kindervoorstelling, een marionetten-theater en een kleurwedstrijd. Ook zochten kinderen in het complex drifig naar een "Gouden Vleermuis" en die werd natuurlijk gevonden.
Het is afgelopen met de “kunst”-kraaien op de rotonde op de hoek van Brinklaan en de Nieuwe Raadhuisstraat. Het meisje van het idyllische kunstwerk van Herman Lamers is nu ook beroofd van haar laatste lievelingen. Ze staat er een beetje zielig bij.
Eerst waren de vogels op de grond een makkelijke prooi voor uitgaanders op zaterdagvond, later moeten onverlaten het kunstwerk hebben beklommen om een kraai te kunnen bemachtigen.
De gemeente liet eerder weten wat kraaien achter de hand te hebben. Maar misschien zijn ze inmiddels op. Herman Lamers noemde zijn schepping, die in november werd onthuld, “Wrong place, right time”. Was deze kunstroof misschien zijn bedoeling?
Een bijzonder leuke website over de kruidenierwinkels van De Gruyter. Met ook aandacht voor Bussum.
Op zek'ren zondag morgen die het noodlot extra schikte
Geviel het dat ook Ma haar meer dan ongewone dikte
Etapsgewijze, deel na deel in 't wrak vehikel wrikte
Om met haar man en kroost een dag naar Bussum toe te gaan
Pa trachtte met den slinger 's monsters ingewand te zoeken
Maar 't reageerde niet, het kraakte slechts in alle hoeken
En pa gaf de premiere van twee splinternieuwe vloeken
Omdat ma lijzig vroeg of ie mischien niet aan wou slaan
De buren gluurden door de ruit, van nijd waren ze groen
En zeien: "Ja zo gaat het als de mensen dik gaan doen"
Op zaterdag 21 en zondag 22 april is de start van het fortenseizoen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Forten,kastelen en vestingsteden van de waterlinie gaan open voor het publiek,en er worden allerlei activiteiten georganiseerd. Het gaat om de volgende linielocaties:
• Het Vestingmuseum inNaarden
• Fort Werk IV in Bussum
• Fort Ruigenhoek in De Bilt
• Fort aan de Klop in Utrecht
• Werk aan het Spoel in Culemborg
• Fort Altena in Werkendam
• Slot Loevestein in Zaltbommel
De Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) is een verdedigingslinie die is aangelegd tussen 1815 en 1940 en die loopt van Muiden tot aan de Biesbosch. De Linie bestaat uit ruim vijftig forten en zes vestingsteden en wordt verbonden door ruim duizend militaire en waterbouwkundige objecten en het omliggende open landschap. De NHW is een Nationaal Landschap, aangewezen als grootste Rijksmonument van Nederland en staat op de voorlopige lijst van UNESCO Werelderfgoed.
Lees HIER meer over de rol van HKB-er Martin Heijne bij de restauratie van Fort Werk IV in Bussum.
De plannen met betrekking tot het Bensdorp-terrein worden niet uitgevoerd. Ze zijn ingetrokken.
Lees HIERmeer
Op station Naarden-Bussum wordt na een flinke tegenslag weer volop aan de liften gewerkt. In de liftput was een lekkage ontstaan en kwam het werk stil te liggen. Na het wegpompen van het grondwater werd, om herhaling te voorkomen, ondermeer begonnen met het aanbrengen van een stalen constructie. Oud-spoorwegman Jaap van Hassel mocht met speciale toestemming de vorderingen aanschouwen. Wanneer het werk nu klaar kan zijn is nog niet duidelijk. Vooral oudere Bussumers wachten met smart op de liften. Dan is het gezeul over steile trappen eindelijk voorbij.
De Historische Kring Bussum hield op dinsdagavond 20 maart een als altijd geanimeerde jaarvergadering. Speciale gast was wethouder Paul Barneveld die vertelde over zijn portefeuilles en speerpunten als de leegstand. Ook zette hij uiteen hoe hij aankijkt tegen onderwerpen die de HKB belangrijk vindt.
Natuurlijk kwam de HKB-lijst met 200 beeldbepalende panden aan de orde, die een rol speelt in de gespreksrondes over de Gebiedsvisie voor het centrum van Bussum. Barneveld maakte bekend dat er nog een vierde avond komt. Hij prees het werk van Guusje Hent en Hendrien Landeweer wat betreft de lijst. In antwoord op een vraag over de toekomst van de oude Bensdorp-fabriek zei hij goede hoop te hebben dat daarover op niet al te lange termijn duidelijkheid komt. De wethouder bood voorzitter Adriaan Branderhorst een cadeau aan: een map met documenten die een prachtig beeld geven van de Taptoe in Bussum, tussen 1958 en 1961.
Secretaris Klaas Oosterom nam in vogelvlucht nog eens het door hem geschreven jaarverslag door, en de financiële verslaglegging werd door de kascommissie goedgekeurd. Er zal worden bekeken of de contributie en de verkoopprijs van het tijdschrift niet toe zijn aan een verhoging. Verder werden ondermeer vragen gesteld over de huidige vermelding van het copyright op foto’s in de HKB-database, en over een mogelijke aanpassing van de statuten van de vereniging in een volgende ledenvergadering. Vice-voorzitter Jan Lieste werd benoemd voor een nieuwe termijn.
Secretaris Klaas Oosterom van de Historische Kring Bussum kreeg van mevrouw Siddré documenten die op de vliering van Ruthardlaan 15 in Bussum lagen en die bij een verbouwing van het huis aan haar zijn gegeven. Het zijn kranten, kaarten en andere papieren van haar vader, de heer Siddré, uit de oorlogsjaren. Hij woonde hier in de oorlog met zijn gezin. Zijn dochter Anneke was aan het eind van de oorlog een kleuter. De ouders zijn inmiddels overleden.
Bij de papieren waren 16 exemplaren van een pamflet met een oproep om de strijd te staken. Mevrouw Siddré herinnert zich dat tegen het einde van de oorlog er iemand in een kleine kamer boven in het huis woonde. Later werd haar verteld dat het een gedeserteerde Duitse militair was geweest. Het pamflet, dat rond 17 april 1945 gemaakt moet zijn, lijkt afkomstig van een Duitse militair. Zo’n oproep verspreiden was toen levensgevaarlijk. Daarom staat er ook geen naam onder.
Was die militair in Naarden-Bussum gelegerd geweest, gedeserteerd en ondergedoken? Heeft hij hulp van de heer Siddré of anderen gehad om dit pamflet te maken en te laten vermenigvuldigen? En zou het verspreid zijn onder Duitse militairen? En hoe? Het feit dat er in dit huis een stapeltje van deze oproep lag, roept vele vragen op. Wie heeft hier meer informatie over? De Historische Kring Bussum wil dat graag weten om over dit aspect van de oorlog meer duidelijkheid te krijgen. (Reacties graag naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)
De Canadezen bevrijdden Apeldoorn 17 April 1945 en gelukkig is er in Bussum niet meer gevochten. Toen de Canadezen op 9 mei 1945 Bussum binnenkwamen waren de Duitsers al aan het vertrekken. Hieronder vindt u een uitsnede en een vertaling van het pamflet. En ook een eerste reactie.
Kameraden van het garnizoen Bussum-Naarden!
Gepantserde Canadese strijdkrachten zijn Apeldoorn binnengevallen en staan op nog maar circa 70 km van onze stad verwijderd. Over enkele dagen moeten wij Bussum-Naarden tegen hen verdedigen zonder zware wapens, slechts uitgerust met lichte infanteriewapens en middelen om op korte afstand tegen gepantserde voertuigen te vechten.Kameraden, willen wij echt aan deze waanzin meedoen en een paar minuten voor 12 volkomen zin- en nutteloos ons leven riskeren? Met dappere heldenmoed zullen wij niet opgewassen zijn tegen de overmacht aan manschappen en materieel van de tegenstander, die desnoods bommentapijten zal laten leggen. De oorlog is allang verloren, de Engelsen, de Amerikanen en de Russen zijn niet ver van elkaar verwijderd. Denken jullie aan Duitsland: ons vaderland, dat wij door ons doorvechten niet helpen, maar schaden.Denk aan jullie vrouwen, jullie kinderen, jullie moeders, jullie vaders, die zich juist nu grote zorgen om ons maken. Zij hebben ons na de oorlog nodig.Wij willen niet uit lafheid stoppen, want dat de Duitse soldaat weet te vechten, heeft hij de afgelopen jaren genoegzaam bewezen. Wij gaan ons echter niet zinloos opofferen, enkel en alleen omdat een bankroete leiding te laf is om haar bankroet toe te geven. Om ons te bemoedigen gaat zij op dit ogenblik weer eens geruchten verspreiden dat het inzetten van geheime wapens ophanden is. Al te veel domme mensen zullen echter niet meer in deze leugen trappen. Als de leiding, die geen enkel verantwoordelijkheidsbesef heeft, toch wil verder vechten, moet ze dat zelf doen, maar zonder ons!
Een eerste reactie is al binnen:
Het artikel in de G&E van donderdag 22 maart over een Duits pamflet op een Bussumse vliering bracht onmiddellijk een herinnering bij me boven. Ik ken dat pamflet. Kort na de bevrijding heb ik dat in of bij de Gooilandschool aan de Meentweg gevonden direct na het vertrek van de Duitsers die daar gelegerd waren geweest. Het was getikt en zag er uit als een stencil. Ik was toen 13 jaar, woonde in de Prins Bernhardlaan (heette toen Nieuwelaan) en zat op het Lyceum (het latere Willem de Zwijger). Samen met mijn boezemvriend Hans Drost heb ik toen in de Gooilandschool ingebroken wat natuurlijk allemaal geweldig spannend was en heb ik dat pamflet meegenomen. Ook een paar wandkaarten die de bezetters daar gewoon hadden laten hangen. Mijn vader heeft me die wandkaarten laten terugbrengen maar dat pamflet gehouden. Helaas heb ik hem nooit gevraagd wat hij er mee gedaan heeft. Als Nederlands officier had hij met zijn vrienden uit dienst tijdens de oorlog illegaal werk gedaan. Het was niet de bedoeling dat je daar als kind naar vroeg, eigenlijk ook later niet.Ik herinner me bijna letterlijk de zin ‘… der zu feige ist seinen Bankrott zu bekennen…’ want dat woord ‘feige’ had ik nog niet gehad en moest ik opzoeken. Graag zou ik een kopie van het pamflet ontvangen, want zoals u merkt brengt het spontaan herinneringen boven. Ook ben ik geïnteresseerd in andere reacties die u krijgt naar aanleiding van het artikel in de krant.
Met vriendelijke groet , Bram van der Schuyt, Boomberglaan 591217 RP Hilversum Telefoon 035 6217123