Contactblad Historische Kring Bussum,jaargang 11 nummer 3 (januari 1996),pag. 86-87

Monumenten ter herinnering aan de Tweede Wereldoorlog

Joke Vos

Klik hier voor de pdf-versie van dit artikel
Onderstaande illustraties zijn aanklikbaar voor een vergroting.

Een aantal monumenten herinnert ons aan de Tweede Wereldoorlog. In dit artikel worden er enkele nader bekeken.

Als eerste het herdenkingskruis op de Bussummerheide (zie de oproep op bladzijde 103 van het Contactblad van december 1994). Alhoewel geplaatst op Hi!versums grondgebied, is dit kruis bij veel Bussumers bekend.

Het huidige kruis is op 4 mei 1980 onthuld; ter herdenking van, 4 gevallenen. Op 16 juni 1941 vond Lodewijk Anne Rintze Jetze van Hamel op deze plaats de dood. Hij was marine-officier en vanuit Engeland naar Nederland gezonden om een spionagenetwerk op te zetten. Op 29 september 1941 werden A.A. Bosschart, R.P. s'Jacob en Corn. van der Vegte bij Crailo gefusilleerd. Zij behoorden bij "Het Comité voor Vrij Nederland". Dit comité gaf illegale krantjes uit.

Bronnen: de heer L.J.M. Smeele, die verwees naar een passage hierover in de boeken van dr. L. de Jong, het Streekarchief in Hilversum, "Historische Kring Baerne".

Het tijdelijke monument op het Prinses Beatrixplantsoen

Wat velen van ons niet weten, is dat er in de week na de bevrijding reeds een herdenkingsmonument heeft gestaan op de hoek van het Prinses Beatrixplantsoen en de Voormeulenweg. Het was gemaakt door de Bussumse beeldhouwer en leraar aan de Gooische H.B.S. in Bussum, Nicolaas Adrianus van der Kreek; geboren in Bergen op Zoom op 31 januari 1896 en overleden in Bussum op 11 december 1967.

Helaas maakte een stortbui een einde aan dit van klei gemaakte monument. Gelukkig staat het tweede beeld dat deze beeldhouwer maakte nog steeds op zijn plaats in het plantsoen aan de dr. Frederik van Eedenweg. Dit beeld, gemaakt van Franse kalksteen en in 1949 geplaatst, stelt een in zichzelf gekeerde, jonge vrouw voor, die in de ene hand een verzetskruis en in de andere hand neerhangende bloemen heeft. Bij dit monument worden jaarlijks op 4 mei de gevallenen herdacht.

	Tijdens een plechtigheid bij het tijdelijke monument

Het monument is geadopteerd door de leerlingen van de Paulusschool.

Ook de Julianaschool heeft een monument geadopteerd: een plaquette in de Spiegelkerk, gemaakt door de heer B.J. Dijkstra die herinnert aan 8 omgekomen Bussumers.

Verder is een plaquette in de Koepelkerk geadopteerd door de Sint Vitusschool en in de hal van NS-station Naarden-Bussum herinnert een bronzen plaat aan een omgekomen wegwerker.

Zeker mogen we het monument op de Joodse begraafplaats niet vergeten te vermelden. Het herinnert aan de vele Joodse mensen die nooit zijn teruggekeerd.