Bussums Historisch Tijdschrift jaargang 31 nummer 2 (augustus 2015) pag. 34-36

Een verborgen schat In de kelder van het gemeentehuis

Luud Wierenga

Klassiek -Detail Leeuw

Klik hier voor de pdf-versie van dit artikel.
Onderstaande illustraties zijn aanklikbaar voor een vergroting. 

Op uitnodiging van wethouder Nen van Ramshorst bezocht een delegatie van de HKB op 31 maart van dit jaar de kelder van het gemeentehuis. In het kader van de aanstaande fusie van Bussum, Muiden en Naarden wordt het gemeentehuis opgeruimd. HKB mocht kijken of er interessant historisch materiaal aanwezig was. HKB-vicevoorzitter Jan Lieste meldde daarover het volgende:
“Beste mensen, het viel erg tegen. Wat echter wel interessant zou kunnen zijn, is dat er redelijk wat oude glas-in-lood ramen liggen, waar die vandaan komen is niet duidelijk. Geopperd is dat het glas afkomstig kan zijn van Brinklaan 136, de voormalige Villa Looverhof of van het oude Raadhuis. ”

Open Monumentendagen 2015

HKB besteedt tijdens de Open Monumentendagen 2015 aandacht aan Glas-in-lood in Bussum. De OMD-werkgroep dook daarom samen met Fernando Codinha, eigenaar van de Eerste Bussumse Glashandel, ook de kelder in. We vond de ramen op een stelling, op een kast, langs de wand en enkele op de vloer. De ramen op de vloer waren nauwelijks te herkennen. De overstroming van 28 juli 2014 heeft er grijs slib op afgezet. Deze ramen zijn vrijwel ondoorzichtig.

Legpuzzel

Voorzichtig hebben we enkele ramen opgetild, naast elkaar gezet of gelegd en zo goed mogelijk belicht. Dat was een lastige klus omdat de ramen door het lood erg zwaar zijn en bovendien gemakkelijk buigen. Langzaam werden kleuren en patronen zichtbaar en konden vergelijkingen worden gemaakt. Daarbij bleek dat er tweetallen, viertallen en zelfs een zestal ramen van vergelijkbare afmeting te herkennen zijn. Door de ramen naast elkaar te zetten werden doorlopende patronen in het loodwerk zichtbaar en konden diverse ramen als in een legpuzzel aan elkaar gepast worden tot (denkbeeldige) raam- en kozijnvullingen. Er bleven ook enkele ramen eenzaam over. De herkomst van de ramen is tot op heden volkomen onduidelijk.

Het gaat om niet minder dan 40 ramen. Met behulp van Fernando Codinha zijn we tot een verdeling in stijlen gekomen. In grote lijnen is de helft art nouveau en art deco, de andere helft is klassiek van stijl. Het meest opvallend zijn de fel gekleurde art nouveau ramen met (niet gebrandschilderd) glas in de kleuren rood, oranje en blauw. Het loodwerk heeft o.a. de herkenbare gebogen zweepslagvormen. Bijzonder is de kruisvorm van een vierkant middenraam van 75 x 75cm, met aan elke zijde een raam van 43 x 75 cm. Bij elkaar, met denkbeeldige roedes van een kozijn meegerekend, zal het raam zo’n 125 x 125 cm bedragen. Hanteerbaarder zijn zes kleinere vierkante ramen van 39 x 39 cm, twee aan twee gekoppeld.

Vier vierkante ramen met medaillons en schepen zijn volgens Fernando Codinha afkomstig uit het atelier van Leur, Beerensteinerlaan. In drie medaillons zijn bekende Hollandse landschappen nageschilderd. Het vierde is een zeegezicht met zeventiende eeuwse schepen.

Klassiek - Schepen		Klassiek - Watermolen

Hoe nu verder?

Het lood is niet in slechte staat, maar door demontage en matige opslag is het wel beschadigd en verbogen. Enkele ruiten zijn gebroken. Allereerst zullen de ramen goed schoongemaakt moeten worden. Ze zijn zeker niet wind- en waterdicht en dus zal bij hergebruik van de ramen het loodwerk opnieuw gedaan moeten worden. Op korte
termijn zal er een nieuwe opslagplaats voor de ramen moeten worden gevonden. Er zou naar gestreefd moeten worden de ramen een nieuwe plaats te geven, bij voorkeur in woonhuizen in Bussum van voor 1930. Het zal echter niet eenvoudig zijn een locatie te vinden waar de ramen qua afmetingen geweest waarom de ramen in de opslag zijn blijven liggen.

art nouveau (schoon/vuil)

We hopen dat dit verhaal de belangstelling van liefhebbers heeft gewekt en dat de ramen een nieuw onderkomen zullen vinden. De Historische Kring zal daarbij graag een bemiddelende rol spelen.