Verbouwing levert sporen van de Tweede Wereldoorlog

Joke Vos

Klik hier voor de pdf van dit artikel

Mijn zus en zwager gingen in de jaren vijftig wonen in een huis aan de Batterijlaan in Bussum. Toen zij hun nieuwe woning betrokken, ontdekten ze dat er in de vloer van een kledingkast een luik zat. Dat luik gaf toegang tot een grote ruimte tussen het plafond van de kamers op de begane grond en de vloer van de slaapkamer; de ruimte bevond zich boven de schuifdeuren die er beneden waren. Het was een goede plaats om iets te verstoppen en vele jaren had Sint Nicolaas er zijn geheime schatkamer.

Jaren later, tijdens een grote verbouwing waarbij van twee kamers één grote werd gemaakt, vonden zij tijdens het slopen van de schuifdeuren een stapeltje illegale krantjes uit de Tweede Wereldoorlog. Onlangs vond mijn zuster deze krantjes weer terug en gaf ze aan mij. Nieuwsgierig begon ik de Oranje Bulletins, een bulletin van Het Parool te lezen. Een uitgave van Trouw uit eind november 1944, waarin het overlijden van dr. H. Colijn in Duitsche gevangenschap te lezen staat, zit erbij. Evenals genummerde blaadjes met B.B.C. er boven; nummer 98 van 16 september 1944 meldt dat Maastricht is bevrijd en is zelfs versierd met rood-wit-blauw-oranje. In Het Parool van 27 september 1944 staat, dat de nacht ervoor een Duitse goederentrein ontspoord was in de buurt van Bussum; als represaille werd er door de Duitsers een huis in brand gestoken.

Al lezend werd ik toch wel heel nieuwsgierig naar de bewoners van Batterijlaan 25a. Een adresboek bracht uitkomst: de familie G.A.H. Schaftenaar woonde er toen. Maar wie hadden er in de schuilplaats gelegen?

De dochter des huizes was destijds verloofd en haar jongeman woonde aan de Nieuwe 's-Gravelandseweg. Om de weekeinden bij zijn verloofde door te brengen en op straat door de Duitsers niet ontdekt te worden, verkleedde hij zich als vrouw en liep zo ongehinderd naar de Batterijlaan.

Ook een neef was in huis bij de familie Schaftenaar. Deze twee jongens sliepen dus in de schuilplaats. Om een indruk te krijgen hoe groot de ruimte was: de jongens moesten kontra liggen, dus de voeten van de een lagen naast het hoofd van de ander. U begrijpt dat daar menig grapje over werd gemaakt. En zo vertellen de illegale blaadjes een heel klein stukje over de Bussumse historie.