Onderdrukking en verzet: 75 jaar bevrijd

De redactie

Klik hier voor de PDF versie van dit artikel 

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Noordwest-Nederland als een van de laatste plekken van Europa werd bevrijd van de Duitse bezetting. Ook Bussum werd toen verlost van het juk van de oorlog. Hoewel Bussum niet erg te lijden had gehad van direct oorlogsgeweld, hadden de bezetting en vooral de hongerwinter zwaar op de bevolking gedrukt. Nog veel erger was de bezetting geweest voor de joodse medeburgers, van wie velen waren weggevoerd om nooit meer terug te keren; veel anderen waren ondergedoken, met alle angsten en benauwenissen van dien. Als we ons vandaag de dag in het nauw gebracht voelen door het coronavirus, kunnen we ons misschien een beetje voorstellen hoe het onze ouders en grootouders te moede moet zijn geweest in die bange jaren.

Vijf jaar geleden, in 2015, keken we in BHT 31, nr. 1 door de ogen van de Bussumse huisschilder Piet Bierman naar de laatste oorlogswinter, die voor hem en veel anderen vooral in het teken stond van de honger. In deze aflevering van BHT besteden we aandacht aan enkele groepen voor wie de oorlog een nog veel grotere impact had: onze joodse medeburgers en de helden die in verzet kwamen tegen de bezetter. Velen van hen moesten de oorlog met de dood bekopen. Wij kunnen hen eren door hen te herdenken.

Daarom staan in dit nummer twee herdenkingen centraal. De eerste is de Gedenkroute door de gemeente Gooise Meren, die Annet Betsalel in samenwerking met onder andere de Historische Kring Bussum heeft ontworpen en die later in dit jaar in gebruik zal worden genomen. De route voert langs 15 locaties die herinneren aan personen of gebeurtenissen die met de Tweede Wereldoorlog verbonden zijn. Annet gaat dieper in op drie locaties uit de route. Daarnaast schetst zij een beeld van de Joodse Gemeente van Bussum, vóór en vooral ín de oorlog. 

De tweede herdenking betreft een 11-tal verzetslieden naar wie in de Westereng, in een van de eerste na-oorlogse buurten van Bussum, straten zijn genoemd. Zij zijn bij lange na niet de enige verzetslieden uit onze gemeente, maar wel de enige die op deze wijze een vaste plaats in de openbare ruimte van Bussum hebben gekregen. De summiere aanduidingen op de straatnaambordjes worden ter gelegenheid van dit bevrijdingsjubileum aangevuld met een door de Historische Kring Bussum ontwikkelde plaquette, die mede dankzij een bijdrage van de Rotary Club Bussum in de loop van het jaar bevestigd zal wordenaan de zijgevel van Fokke Bleekerstraat 1. 

Het verleden en de herinnering daaraan levend houden is een van de kerntaken van de Historische Kring Bussum. Een taak die wel bijzonder relevant is als het gaat om oorlog, onderdrukking en verzet.