Contactblad van de Historische Kring Bussum,  jaargang 6, nummer 1, mei 1990) pag 35

Opgravingen onder studio Irene 

T. de Mol van Otterlo0-Ramondt

Klik hier voor de PDF versie van dit artikel

Omdat er toch voorlopig nog niet kan worden gebouwd, heeft wethouder Reeskamp, verantwoordelijk voor het Monumentenbeleid, het idee gelanceerd opgravingen te laten verrichten onder de voormalige Studio Irene. Het oudheidkundig bodemonderzoek wordt uitgevoerd door de Archaeologische Werkgemeenschap voor Nederland, afdeling Naerdincklant.

Op aanwijzing van de heer M.Heyne is een sleuf gegraven op de plaats waar de muren van de vroegere Vituskapel moesten liggen. Inderdaad stuitte men vrijwel onmiddellijk op een oude muur. Bovendien vond men er grafresten.

Nu eerst wat geschiedenis, opgetekend uit de mond van de heer Heyne:
In 1306 werd Bussum voor het eerst vermeld, als Laag Bussum. Dit was afgescheiden van Hoog Bussum. Het oude Naarden werd in ongeveer 1350 verplaatst naar de huidige plaats. Er kwam een weg van Naarden naar Utrecht met een aftakking naar Amersfoort. Op deze plek ontstond Nieuw Bussum of Laag Bussum. De eerste vestiging was in de buurt Oude Brink, waar nu Rozenboom is, tussen de Havenstraat en de Vitusstraat. Daar lagen 30 tot 40 boerderijen. In 1520 werd op een heuveltje de Vituskapel gebouwd. In ±1656 werd de kapel te klein en werd een boerderij aan de Vitusstraat gebruikt als kerk. De Vituskapel werd opslagplaats. Het enige wat nog herinnerde aan een kerk was de klok die om 12 en 6 uur werd geluid, de "papklok", om de boeren die op het land waren te roepen voor het eten. In 1828 stond de kerk er nog, leeg.

Koning Willem I wilde in Bussum een Ned.Hervormde kerk bouwen. Daar werd in 1828 mee begonnen en in 1830 werd de kerk in gebruik genomen. Hij werd vóór de Vituskapel gezet. In 1879 werd de kapel gesloopt om vergroting van de kerk mogelijk te maken. In 1887 kwamen er dwarsbeuken aan. Zo was de kerk in gebruik tot ook deze te klein werd. In september 1914 (net in de oorlog) nam de Ned. Hervormde gemeente haar intrek in de nieuwgebouwde Vredeskerk. Het Protestant Militair Tehuis werd in het voormalige kerkje gevestigd. In 1919 werd deze verkocht aan textielgroothandel Irene, en weer later kwam de televisie er in.

Doel van de opgravingen is nu:
- blootleggen van de precieze fundamenten van de Vituskapel.
- kijken hoe oud hij is.
- kijken of er voor 1500 op dezelfde plaats al gebouwd is.
- hoeveel mensen er begraven zijn (eind 16de, begin 17de eeuw).
- de skeletresten of gevonden scherven dateren.

Er wordt gewerkt met amateurs onder leiding van archaeologen. Het - bemoedigende - vooronderzoek is afgerond. Over ± een maand willen zij echt gaan graven. Probleem is nu nog de financien. De gemeente heeft er waarschijnlijk wel wat voor over. Er is tenslotte al een sloopkrediet. Verder heeft wethouder Reeskamp gemeentelijke steun toegezegd bij het zoeken naar sponsors.De kosten worden geschat op f. 20.000.