Een schoolfoto uit 1903
Bert de Beer
Klik hier voor de PDF versie van dit artikel
De afbeelding is aanklikbaar voor vergroting
Enige jaren geleden kreeg ik van mijn inmiddels overleden vader (geboren 1897) een schoolfoto waarop hij als zesjarig jongetje voorkomt. Hij gaf hierbij de volgende toelichting. In de zomer van 1903 zou de vijfde klas van de Willemschool gefotografeerd worden. In die klas zat ook de oudere broer van mijn vader; Gijs de Beer (geboren 1895). Vandaar dat op het leitje op de foto het cijfer 5 staat gechreven. Bovendien mochten de jongere broers en zusjes van de klasgenoten eveneens op de foto. Mijn vader zat in de eerste klas en mocht er dus ook bij. Toen ik opmerkte dat mijn vader en mijn oom maar twee jaar in leeftijd scheelden, maar dat oom Gijs wel vier klassen hoger zat, vertelde hij dat de klassen anders verdeeld waren dan tegenwoordig. De schoolklassen startten op 1 april en op 1 oktober. De leerlingen konden dus twee klassen per jaar doorlopen. Dat was volgens hem ook handig voor de boerekinderen. Die gingen alleen in het winterseizoen naar school om in het zomerseizoen op het land te werken. Daar de leerplicht pas in 1900 was ingesteld, gaf dat tot die tijd weinig problemen. Dit betekende echter wel dat veel boerekinderen nauwelijks konden lezen en schrijven. Zo werd bij het huwelijk van zijn ouders in 1879 in de akte vermeld dat de bruid - Anna Dorrestein - "verklaart niet te kunnen schrijven". Kortom vóór 1900 was het schoolbezoek volledig een keus van de ouders.
Van de gefotografeerde personen kon mijn vader er zich nog enkele herinneren:
P-7 Meester de Jager, de bovenmeester. Hij stopte later met het onderwijs en begon een bankierskantoor op de Brinklaan tegenover het huidige raadhuis.
O-5 Meester Simon Swart. Hij ging later naar het toenmalige Nederlands-Indië.
M-10 Betje Nieuwenhuizen. Zij woonde op de Plaggenweg.
N-8 Dit zorgelijk kijkend jongetje is mijn vader Beb de Beer. Hij woonde toen waarschijnlijk nog in een boerderij aan de Plaggenweg 12 ter hoogte van de huidige Ruthardlaan. Later trok de familie De Beer in bij "Elbertom"(0om Elbert Dorrestein) Plaggenweg 5.
L-8 en M-8 De broers De Sain.
M-6 en L-5 De broers Calis. Zij woonden in de Veldheimerlaan.
L-4 Mutsaers.
K-4 Gijs de Beer.
K-5 Dekker.
H-10 Alie Brandhof.
H-4 Piet Haselaar.
G-4 Rijk Huijssteden.
G-9 Dekker?
F-8 Jaap Hanepen. Zijn vader werkte bij de Bussumse Waterleiding.
E-5 Simon van der Geest.