Bensdorp in beeld

Guusje Hent

Klik hier voor de PDF versie van dit artikel
De afbeeldingen zijn aanklikbaar voor vergroting  

	Van cacaoboon tot cacao

De firma Bensdorp is de enige ‘international’ die Bussum rijk is geweest. Het was lange tijd de grootste werkgever van ons dorp. Bensdorp kwam in 1884 naar Bussum omdat er in de Amsterdamse binnenstad geen mogelijkheid was de productie uit te breiden. De fabriek lag, tot ongenoegen van de welgestelde villabewoners in het Spiegel, aan de Nieuwe Spiegelstraat, strategisch aan hetspoor met een eigen aftakking van de spoorlijn. 

Bij de Historische Kring Bussum hebben wij behalve veel documenten ook een aantal objecten van het bedrijf. Enkele daarvan komen in dit artikel aan de orde. Veel ervan is reclamemateriaal, onder andere om Bensdorp-producten in binnen- en buitenland te promoten. 

Poeder en chocola

losse cacao in blikjes en doosjes

Heel informatief was een grote plastic doos waarop het productieproces van cacaoboon tot cacao en vervolgens tot chocolade in alle stadia is afgebeeld.

Bensdorp maakte van de ruwe cacaoboon twee soorten producten: poedercacao en chocolade in alle vormen. De losse cacao werd in blik en in navuldoosjes geleverd, met opschrift in vele talen. Op de voorkant was vaak een meisje in klederdracht afgebeeld. Op iedere verpakking stond precies aangegeven hoe je hiervan een cacao-drank kon maken. Nu hebben we pakjes en flesjes, maar vroeger maakte iedereen zijn eigen chocolademelk: ‘Men neme een halve theelepel cacao, voeg 2 theelepels suiker toen en een beetje vloeistof. Roer tot een papje zonder klontjes en voeg naar smaak warme of koude melk toe.’

Mallen voor repen en chocolaatjes

Behalve losse cacaopoeder maakte Bensdorp natuurlijk ook chocolade. Aan het eind van het productieproces werd de vloeibare chocolade in mallen gegoten en na afkoeling verpakt. In ons archief hebben wij verschillende van die mallen, bijvoorbeeld voor repen en chocolaatjes. Bensdorp maakte voor de thuismarkt ook een groot aantal chocoladeletters. 

	Romantische verpakking

Het grote luxe assortiment aan chocolade wordt duidelijk in de prijscourant van 1908 met romantische afbeeldingen. Ook dit was bedoeld voor de Europese markt.

Vanaf 1932 verkocht Bensdorp zijn producten ook in eigen winkels, zoals in de Herenstraat en op de Huizerweg in Bussum. Op het hoogtepunt had het bedrijf wel 130 van die winkels, verspreid over het hele land. 

Een ‘Hollandse’ uitstraling

Hollands

Bensdorp presenteerde zich als een typisch Nederlands bedrijf. Hoewel het gevestigd was in Amsterdam, waar het hoofdkantoor was, en in Bussum, met uitzicht op de hei, zien we op het promotiemateriaal vooral tulpenvelden, molens en meisjes in klederdracht. Ook werden er Delftsblauwe borden uitgegeven waarvan de HKB er twee in haar bezit heeft: op de ene staat een cacaomolen en op de andere de Wipwatermolen.

Van een later tijdstip, velen zullen zich dit nog herinneren, dateren de sleutelhangers met een brosreep eraan. 

Het nieuwe complex

De laatste aanwinst dateert van na de sluiting van het bedrijf in 2002. Het is een doosje met daarop een afbeelding van het nieuwe complex. Het is uitgegeven door de firma Noordersluis, de oorspronkelijke aannemer van het complex.

De HKB is blij dat er zoveel documentatie en voorwerpen van het bedrijf bewaard zijn gebleven. Het archief van het bedrijf is naar het op te richten Chocolademuseum gegaan. Maar bij de HKB is genoeg verzameld om ook in Bussum een goede indruk van het bedrijf te bewaren.

Het Bensdorpcomplex anno 2022 in blik