Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (augustus 2013) pag. 34-35

3. Burgemeesters aan het woord:
Milo Schoenmaker - burgemeester van 2003 tot 2012

Jan-Willem Henfling

Klik hier voor de pdf-versie van dit artikel.
Onderstaande illustraties zijn aanklikbaar voor een vergroting.

Bussumers namen onlangs afscheid van burgemeester Milo Schoenmaker. Wil je hem nog eens spreken, dan moet je naar Gouda. Als je daar de bordjes ‘Stadhuis’ volgt, wordt je uiteindelijk gestopt door een serie verkeersborden die duidelijk maken dat je alleen als voetganger verder mag en ook niet in de buurt kunt parkeren. Wel had ik, via een zonovergoten en ruim bemeten plein, zicht op een prachtig 17e-eeuws bouwwerk dat onmiskenbaar het stadhuis was. Eén gebouw van zo’n pracht binnen je gemeente moet al voldoende aanleiding zijn tot oprichten van een historische vereniging (en die is er ook zag ik na thuiskomst op internet). Goede raad was nabij. Een sigarenhandelaar op de hoek van het plein vertelde monter dat ik weliswaar uitzicht had op het beroemde Goudse stadhuis, maar dat de burgemeester zetelt in een modern stadskantoor nabij het station.
Een kwartiertje later werd ik door Schoenmaker welkom geheten in zijn kantoor dat weids uitziet over Gouda. De toren van het stadhuis en het schip van de Lange Jan aan de horizon over een zee van rode daken, afgewisseld door strengen glinsterend water van wat grachten en een singel. Ja, Gouda is echt een grote en mooie stad.

“In uw periode als Bussumse burgemeester promoveerde u tot doctor in de bestuurskunde. Is het besturen van Bussum zo’n makkie dat die klus er zomaar bij kon?”

“Zelfs een burgemeester heeft vrije tijd en ik ben geen tv-kijker. Ik lees graag boeken en ik bedacht: waarom niet meteen wat boeken die ergens toe leiden? Het onderwerp was relevant voor mijn werk. Het ging over de aanleidingen tot bestuurlijke conflicten in gemeenten. Waarom wethouders en raadsleden soms vechtend over straat gaan in de ene gemeente en ogenschijnlijk grotere problemen in een naburige gemeente soepel worden opgelost. Tja, als het een keer mis met mij zou gaan, dan weten alle journalisten mijn proefschrift zo te vinden. Of je als burgemeester iets kunt doen om bestuurlijke conflicten te voorkomen? In ieder geval zijn er zaken waarop je kunt letten. Stimuleren dat de coalitie goed functioneert, oog houden voor de positie van de oppositie, zorgen voor goede communicatie en altijd goed luisteren en kijken, zodat partijen weten dat een coalitiepartij iets wil doen tegen de formatieafspraken in. Als burgemeester kun je vooral een dempende rol hebben. Gelukkig heb je als burgemeester ook eigen taken, zoals openbare orde en veiligheid en in toenemende mate hebben burgemeesters een rol in de regionale samenwerking tussen gemeenten.”

Wanneer hoorde u het eerst van Bussum?

“Als kind reden wij wel over de snelweg naar het oosten en zo kwamen we af en toe langs Bussum. Ik was wel eens nieuwsgierig naar wat zich achter de schermen langs de snelweg afspeelde. Mijn beeld van Bussum viel samen met dat van het Gooi: grote huizen, groene tuinen, het goede leven. Mijn kennis was oppervlakkig en eenmaal in Bussum leerde ik dat de gemeente vele verschijningsvormen heeft.”

Is er zoiets als een Bussumse identiteit?

“Volgens mij is die er wel. Bussum is nog steeds dorps, maar dan wel met een bovengemiddeld pakket aan voorzieningen. Het is dorp, maar toch ook groot genoeg om wat te doen voor de inwoners.”

Kunt u nu al een verschil zien tussen het werk van de burgemeester in Bussum en in Gouda?

“Hier is de raad groter, maar die heeft ook meer partijen. We hebben er wel twaalf. In Bussum is men meer geneigd naar elkaar te luisteren en men laat zich zelfs door een ander overtuigen. In Bussum bereik je consensus. Dat is in Gouda veel minder ontwikkeld. Hier is het meer een uitdaging om boven de partijen te blijven staan en moeilijker een burgemeester te zijn voor alle partijen. En natuurlijk speelt ook de schaal een rol, in Gouda kom ik meer stadse problemen tegen.”

Waar gaat het naartoe met Bussum?

“Bussum heeft een uitstekende toekomst voor zich. Heeft eigenlijk alles mee: voorzieningen, bestuurskracht enzovoort. Natuurlijk moet je niet stil blijven zitten. Blijven investeren. Het dorp Bussum en de stad Naarden zullen niet wezenlijk veranderen als ze fuseren in een nieuwe gemeente. Naarden en Bussum zijn samen groot genoeg. Als je nog groter wordt, krijg je misschien meer invloed in Den Haag, maar je moet ook meer afstemmen en het zal leiden tot een traag overlegcircuit. Bij eventuele gedachten aan grotere fusies moet dat een groot aandachtspunt zijn.”

Hoe verbindt u het thema van deze Open Monumentendag: ‘Macht en Pracht’ met Bussum?

“Ik vind Bussum helemaal geen poeha dorp. Bussum is ‛no nonsense’. We zijn soms wel iets te bescheiden over de mooie monumenten die er zijn. Denk eens aan het Bilderdijkpark. En we hebben een aantal prachtige gebouwen zoals de Mariakerk, de watertoren, de Vituskerk … Macht, nee, macht zou ik niet verbinden aan Bussum. Toen ik net in Bussum was stond Nanny Blank plots voor mijn neus. ‛Ik ben de fortwachter van Bussum’, zei ze, terwijl ik nog nooit van een Bussums fort gehoord had. Fort Werk IV is ook zo’n verborgen schat. Er zijn zelfs nu nog Bussumers die niet weten dat het er is.”

Dr. Milo Schoenmaker werd geboren op 17 november 1967 in Alkmaar. Zijn vader had een supermarkt in Sint Pancras en werd later politieman in Hoofddorp. Schoenmaker studeerde politicologie en keerde na zijn studie terug in de Haarlemmermeer, waar hij in 1994 gemeenteraadslid (VVD) werd en vanaf 1998 wethouder ruimtelijke ordening en luchthavenbeleid was. In 2003 werd hij burgemeester van Bussum, waar hij de door Den Haag bedisselde fusie met Naarden, Weesp, Muiden en Muiderberg wist te torpederen. Eind 2012 werd hij benoemd tot burgemeester van Gouda. Schoenmaker is gehuwd en heeft drie kinderen.