Macht & Pracht

Colofon en Inhoud
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 1
(van de redactie), pag. 1

Wat vindt u in dit nummer?
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 3
(van de redactie) pag. 3

“Raadhuis kan zeker 100 jaar mee”
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 4-13
auteur: Alexander Overdiep, pag. 4-13
“Wanneer in de een of andere plaats een raadhuis moet worden gebouwd, is dat voor de inwoners een belangrijke gebeurtenis. Als zetel van het hoogste plaatselijk gezag en bestuur heeft het voor elk lid van de plaatselijke gemeenschap betekenis. Geen ander gebouw evenaart in de gemeenschap deze plaats. Daaruit komt natuurlijkerwijze een algemene belangstelling voort.”

1. Burgemeesters aan het woord: Jan Aantjes – burgemeester van 1975 tot 1985
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 14-15
auteur: Jan-Willem Henfling, pag. 14-15
“Waar de mensheid is en haar weedom, daar is mijn weg.”

Grote Heren van Bussum, negen burgemeesters
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 16-23
auteurs: Luud Wierenga en Titia van der Zee, pag. 16-23
Bussum is sinds 1817 een zelfstandige gemeente met een burgemeester aan het hoofd. Henk Heijman is de 22e burgemeester van Bussum op rij. Elke burgemeester vertegenwoordigt een eigen tijd, met onderling verschillen in aanpak en stijl. Naast notulen van de gemeenteraad zijn er vooral krantenknipsels bewaard gebleven die een menselijk beeld geven van het doen en laten van onze burgemeesters. Bij het archiveren van al die knipsels, die dateren vanaf 1909, werd Titia van der Zee getroffen door de aardige wetenswaardigheden en kwam zij op het idee om die samen met Luud Wierenga ‛aan elkaar’ te schrijven. Aan een negental burgemeesters, vanaf de instelling van de gemeente tot na de tweede wereldoorlog, besteden wij hierna aandacht.

2. Burgemeesters aan het woord: Willem Holthuizen – burgemeester van 1985 tot 2003
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 24-25
auteur: Jan-Willem Henfling, pag. 24-25
Holthuizen haalt het nieuws weer regelmatig als voorzitter van 50Plus en als fractievoorzitter voor die partij in de Provinciale Staten van Noord Holland. Maar hij is nu op de eerste plaats vogelkijker en -luisteraar en dat wordt wel heel aantrekkelijk gemaakt als je woont aan de rand van de Heemsteedse waterleidingduinen, waar we tijdens dit gesprek op uitkijken.

Open Monumentendag: macht & pracht
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) vier ongepagineerde middenpagina's
(van de redactie), 4 ongepagineerde middenpagina's

Politiebureaus en kazernes in Bussum: de macht onder dak
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 26-33
auteur: Jaap van Welsen, pag. 26-33
Als een van de middelen om gezag uit te oefenen, bezit de overheid het geweldsmonopolie, dat zich manifesteert in politie en krijgsmacht. Beide lieten in Bussum sporen achter (politiebureaus en kazernes), die als monumenten bestempeld kunnen worden, voor zover ze nog bestaan. Helaas is Bussum niet zuinig geweest op zijn monumenten. Het gevolg is dat van deze monumenten alleen de Palmkazerne is overgebleven. Dit artikel gaat vooral over deze kazerne, als een voorbeeld van de architectuur in de eerste helft van de vorige eeuw. Maar wij willen eerst aandacht schenken aan de verdwenen gebouwen, die onderdak boden aan politie en krijgsmacht.

3. Burgemeesters aan het woord: Milo Schoenmaker – burgemeester van 2003 tot 2012
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 34-35
auteur: Jan-Willem Henfling, pag. 34-35
Bussumers namen onlangs afscheid van burgemeester Milo Schoenmaker. Wil je hem nog eens spreken, dan moet je naar Gouda. Als je daar de bordjes ‛Stadhuis’ volgt, wordt je uiteindelijk gestopt door een serie verkeersborden die duidelijk maken dat je alleen als voetganger verder mag en ook niet in de buurt kunt parkeren. Wel had ik, via een zonovergoten en ruim bemeten plein, zicht op een prachtig 17e-eeuws bouwwerk dat onmiskenbaar het stadhuis was. Eén gebouw van zo’n pracht binnen je gemeente moet al voldoende aanleiding zijn tot oprichten van een historische vereniging (en die is er ook zag ik na thuiskomst op internet). Goede raad was nabij. Een sigarenhandelaar op de hoek van het plein vertelde monter dat ik weliswaar uitzicht had op het beroemde Goudse stadhuis, maar dat de burgemeester zetelt in een modern stadskantoor nabij het station.
Een kwartiertje later werd ik door Schoenmaker welkom geheten in zijn kantoor dat weids uitziet over Gouda. De toren van het stadhuis en het schip van de Lange Jan aan de horizon over een zee van rode daken, afgewisseld door strengen glinsterend water van wat grachten en een singel. Ja, Gouda is echt een grote en mooie stad.

Geerling: Negentig jaar pracht
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 36-37
auteur: Jaap van Welsen, pag. 36-37
In 1920 streek de vijfentwintigjarige ‛Meister Uhrmacher’ en juwelierszoon Josef Geerling uit Keulen in Bussum neer. De omstandigheden en vooruitzichten in zijn geboortestad waren zodanig, dat hij het avontuur maar waagde in het nabije ‛steinreiche Holland’. Nadat hij een paar jaar had gewerkt bij juwelier Bruns, vond hij, dat hij het zelf wel kon proberen. In mei 1923 opende hij een juwelierszaak in de Kerkstraat nr. 17, hoek Kapelstraat, waar nu de Rotsvastgroep Makelaars gevestigd zijn. Daar groeiden negen kinderen op, die later allemaal ondernemer – zij het niet in het juweliers- of horlogemakersvak – werden of met ondernemers trouwden. Een van de dochters trouwde wel met een horlogemaker. In de loop der jaren werd de zaak uitgebreid met een belendend pand, waarin nu ‛Wedding in Style’ gevestigd is. De ruimte was blijkbaar toch nog niet voldoende want in 1935 betrok hij het huidige pand op de hoek van het Wilhelminaplantsoen (nr. 1) en de Havenstraat, toen een slagerij. Daar slaagde Josef erin de zaak door de moeilijke crisis- en oorlogsjaren te loodsen.

4. Burgemeesters aan het woord: Rinske Kruisinga – eventjes burgemeester (december 2012 tot juli 2013)
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 38-39
auteur: Jan-Willem Henfling, pag. 38-39
Rinske Kruisinga werd in zeer korte tijd een typische Bussumse. Zij is namelijk forens. Geen gewone, want zij werkt niet aan de Amsterdamse Zuidas, maar op ons stadhuis en zij woont in Nederhorst den Berg. Eind 2012 werd Kruisinga waarnemend burgemeester van Bussum.

5. Burgemeesters aan het woord: Henk Heijman – burgemeester per 2 juli 2013
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 40-41
auteur: Jan-Willem Henfling, pag. 40-41
Uw historisch tijdschrift loopt voor de troepen uit! Op 6 juni interviewden we de kandidaat-burgemeester tijdens zijn tweede kennismakingsbezoek. Het was wel even schrikken. Hij werd opgebracht, het gemeentehuis binnen, door onze meest bekende politieagent Marco Ernst.

Er staat een orgel in Bussum - macht & pracht bij de koning der instrumenten
Bussums Historisch Tijdschrift 29/2 (2013) 42-48
auteur: Alexander Overdiep, pag. 42-48
Het traditionele ‛gebruik’ van kerkgebouwen is sterk teruggevallen. Toch zijn er groepen niet-kerkelijken die met veel belangstelling kerken bezoeken. Deze oude uitingen van ‛Macht & Pracht’ zijn dikwijls goed bewaarde objecten van architectuur en kunst. Een andere aanleiding voor kerkbezoek, ook bij ‛seculieren’, is vaak het orgel.